Pokazywanie postów oznaczonych etykietą gospodarka magazynowa. Pokaż wszystkie posty

Algorytm LIFO w gospodarce magazynowej

W jednym z poprzednich postów przedstawiony został algorytm FIFO. Teraz przedstawiony zostanie algorytm, który jest jakby odwróceniem koncepcji tj algorytm LIFO (ang. Last in, first out). W algorytmie tym stosuje się zasadę: ostatnie weszło, pierwsze wyszło.

Zasada działania tego algorytmu jest tożsama ze stosem, w którym jako pierwsze pobierane są elementy przychodzące jako ostatnie.

Rozważmy przykład z danymi takimi samymi jak w przykładzie dotyczącym FIFO: Firma zakupiła 10 sztuk towaru A w cenie 10 zł za sztukę,
po czym zakupiła kolejne 10 sztuk towaru w cenie 11 zł za sztukę. A następnie sprzedała 2 sztuki Towaru A. Jaka jest wartość towaru A w magazynie.


Zapiszmy w dogodniejszej postaci wykonywane operacje: 

  1. Przyjmujemy 10 sztuk towaru A po 10 zł, po tej operacji wartość 100 zł
  2. Przyjmujemy 10 szt towaru A po 11 zł, czyli za 110 zł, po tej operacji wartość w magazynie 210 zł
  3. Sprzedajemy 2 szt z zakupu w p. 1 czyli o wartości 22 zł, zatem wartość magazynu po operacji 188 zł
W tabeli poniżej przedstawiony został stan magazynuj po wykonaniu tych operacji:

Lp.
Zmiana ilości
Cena
Zmiana wartości
Ilość po operacji
Wartość po operacji
Szczegóły*
1.
 + 10 szt.
10 PLN
+ 100 PLN
10 szt.
100 PLN
10 szt po 10 PLN/szt
2.
 + 10 szt.
11 PLN
+ 110 PLN
20 szt.
210 PLN
10 szt po 11 PLN/szt
10 szt po 10 PLN/szt
3.
 - 2 szt.
11 PLN
- 22 PLN
18 szt.
188 PLN
8 szt po 11 PLN/szt
10 szt po 10 PLN/szt
*ostatnie przyjęte są zapisane na górze

Gdybyśmy teraz wykonali kolejne operacje np:

  1. Sprzedajemy 12 sztuk towaru,
  2. Przyjmujemy 5 sztuk towaru w cenie 12 PLN,
  3. Przyjmujemy 3 sztuki w cenie 10 PLN.

to otrzymamy:

Lp.
Zmiana ilości
Cena
Zmiana wartości
Ilość po operacji
Wartość po   operacji
Szczegóły
1.
 - 12 szt.
11 PLN (8 szt.)
10 PLN (4 szt.)
- 88 PLN
- 40 PLN
6 szt.
60 PLN
6 szt po 10 PLN/szt
2.
 + 5 szt.
12 PLN
+ 60 PLN
11 szt.
120 PLN
5 szt po 12 PLN/szt
6 szt po 10 PLN/szt
3.
 + 3 szt.
10 PLN
+ 30 PLN
14 szt.
150 PLN
3 szt po 10 PLN/szt
5 szt po 12 PLN/szt
6 szt po 10 PLN/szt
*ostatnie przyjęte są zapisane na górze

Jak nietrudno się domyślić projektując system informatyczny będziemy musieli zastosować struktury takie same jak w przypadku algorytm FIFO. Algorytmy działają odwrotnie ale są bardzo podobne. 
algorytm LIFO

Algorytm FIFO w gospodarce magazynowej

W ewidencji magazynowej istotne jest ewidencjonowanie stanów towarów, materiałów czy produktów zarówno ilościowo jak i wartościowo. O ile określenie czym jest ewidencja stanów magazynowych ilościowo wydaje się być prosta, o tyle stan wyrażony wartościowo może być pojęciem trudniejszym do zdefiniowania.

Zasadniczo stan wartościowy wyraża się zwykle w cenach zakupu, rzadziej w cenach sprzedaży lub stałych cenach ewidencyjnych.

Rozważmy następujący przykład: Firma zakupiła 10 sztuk towaru A w cenie 10 zł za sztukę,
po czym zakupiła kolejne 10 sztuk towaru w cenie 11 zł za sztukę. A następnie sprzedała 2 sztuki Towaru A. Jaka jest wartość towaru A w magazynie.

Odpowiedź na to pytanie nie jest możliwa do udzielenia bez określenia zasad prowadzenia obrotu magazynowego. Z zasadami tymi wiąże się ściśle przyjęty algorytm obrotu magazynowego.

Najpopularniejszym z nich jest algorytm FIFO (pierwsze weszło, pierwsze wyszło ang. First in first out). Jest on najczęściej stosowany w gospodarce magazynowej.

Zasada działania tego algorytmu jest tożsama z kolejką w której tak samo elementy pojawiające się wcześniej pobierane są wcześniej.

Zapiszmy w dogodniejszej postaci wykonywane operacje: 

  1. Przyjmujemy 10 sztuk towaru A po 10 zł, po tej operacji wartość 100 zł
  2. Przyjmujemy 10 szt towaru A po 11 zł, czyli za 110 zł, po tej operacji wartość w magazynie 210 zł
  3. Sprzedajemy 2 szt z zakupu w p. 1 czyli o wartości 20 zł, zatem wartość magazynu po operacji 190 zł
W tabeli poniżej przedstawiony został stan magazynuj po wykonaniu tych operacji:

Lp.
Zmiana ilości
Cena
Zmiana wartości
Ilość po operacji
Wartość po operacji
Szczegóły*
1.
 + 10 szt.
10 PLN
+ 100 PLN
10 szt.
100 PLN
10 szt po 10 PLN/szt
2.
 + 10 szt.
11 PLN
+ 110 PLN
20 szt.
210 PLN
10 szt po 11 PLN/szt
10 szt po 10 PLN/szt
3.
 - 2 szt.
10 PLN
- 20 PLN
18 szt.
190 PLN
10 szt po 11 PLN/szt
8 szt po 10 PLN/szt
*nowe przyjęcia zapisywane pod spodem


Gdybyśmy teraz wykonali kolejne operacje np:

  1. Sprzedajemy 12 sztuk towaru,
  2. Przyjmujemy 5 sztuk towaru w cenie 12 PLN,
  3. Przyjmujemy 3 sztuki w cenie 10 PLN.

to otrzymamy:

Lp.
Zmiana ilości
Cena
Zmiana wartości
Ilość po operacji
Wartość po operacji
Szczegóły*
1.
 - 12 szt.
10 PLN (8 szt.)
11 PLN (4 szt.)
- 80 PLN
- 44 PLN
6 szt.
66 PLN
6 szt po 11 PLN/szt
2.
 + 5 szt.
12 PLN
+ 60 PLN
11 szt.
126 PLN
6 szt po 11 PLN/szt
5 szt po 12 PLN/szt
3.
 + 3 szt.
10 PLN
+ 30 PLN
14 szt.
156 PLN
6 szt po 11 PLN/szt
5 szt po 12 PLN/szt
3 szt po 10 PLN/szt
*nowe przyjęcia zapisywane pod spodem

Jak nietrudno się domyślić projektując system informatyczny będziemy musieli przechowywać informację o bieżącym stanie magazynowym w dodatkowej tabeli: zasobów, która będzie zawierała informacje o szczegółowym stanie danego towaru.
Innym rozwiązaniem jest śledzenie partii dostaw i oznaczanie przy nich jaka ich część już została rozchodowana oraz określanie na tej podstawie poziomu zasobów. 
algorytm FIFO

Dokument PZ

Wszelkie operacje magazynowe, niezależnie od tego czy magazyn jest prowadzony za pomocą programu komputerowego czy bez, należy dokumentować. Służą do tego dokumenty magazynowe.
W niniejszym artykule zostanie omówiony dokument PZ - Przyjęcie zewnętrzne.

Przyjęcie zewnętrzne to operacja polegająca na przyjęciu do magazynu towarów bądź materiałów.
Dokument przyjęcia zewnętrznego, określany często symbolem PZ jest wystawiany przez magazyniera lub inną osobę przyjmującą towar na podstawie (w zależności od przyjętych zasad):

- Dokumentu WZ od dostawcy
- Faktury od dostawcy
- Rzeczywistych ilości dostarczanego towaru.

Oczywiście konieczna jest zgodność rzeczywistych ilości z dokumentami.
Należy tutaj pamiętać, że osoba podpisująca się na dokumencie poświadcza prawdziwość operacji. Jest to szczególnie ważne dla magazynierów odpowiedzialnych majątkowo za prowadzony magazyn.
W przypadkach niezgodności należy sporządzać protokoły niezgodności i wyjaśniać zaszłość z dostawcą.

Obejrzyj film o przyjęciu magazynowym.

Dokument PZ powinien zawierać następujące dane:

Dane nagłówkowe:
- Numer
- Datę wystawienia
- Dane kontrahenta - nazwa i adres
- Dane magazynu - nazwa i adres (istotne gdy dostawca ma wiele lokalizacji lub korzysta z magazynów prowadzonych przez podmioty trzecie)

Dane pozycji (PZ może zawierać wiele pozycji):
- Określenie towaru
- Ilość
- Cenę zakupu (w zależności od przyjętych warunków handlowych cena może nie być podawana na dokumentach PZ)

Oryginalne druki dokumentów PZ zawierają dwie ilości: ilość deklarowaną i ilość otrzymaną.

 Przykładowy wydruk dokumentu PZ przedstawiono poniżej.



Używając dokumentów PZ w różnych branżach możemy spotkać się z potrzebą przenoszenia innych informacji np.:
- numerów seryjnych,
- numerów partii produkcyjnej,
- daty ważności,
- innych opisujących parametry towaru.
O tym jakie dane są potrzebne powinna decydować dogłębna analiza.

Obsługa tych informacji może decydować o wyborze systemu informatycznego. Gdy projektujemy system uniwersalny warto aby pozwalał na określenie tych danych w konfiguracji. Dla przykładu w oprogramowaniu enova365 możliwe jest zdefiniowanie cech do pozycji dokumentu, które pozwalają na przechowywanie dodatkowych informacji.
gospodarka magazynowa

Co to jest towar, co to jest produkt, co to jest materiał.

Projektując lub wdrażając programy ERP w zakresie gospodarki magazynowej czy handlu, w każdym przedsiębiorstwie produkcyjnym czy handlowym możemy spotkać się z pojęciami takimi jak towar, produkt, materiał. Spróbujmy w prosty sposób zdefiniować te pojęcia:

Towar - to coś co kupujemy i sprzedajemy,
Produkt - to coś co produkujemy i sprzedajemy,
Materiał - to coś co kupujemy i używamy np. w procesie produkcyjnym.

Warto tutaj zauważyć, że wyżej wymienione podlegają wymianie handlowej i coś co jest produktem dla producenta, dla hurtownika będzie już towarem. Może też się zdarzyć że produkt będzie dla odbiorcy materiałem. Na przykład mąka dla młyna jest produktem, a dla piekarza materiałem.

W odniesieniu do materiału trzeba wiedzieć, że w szczególnych wypadkach jest możliwa jego sprzedaż mimo iż definicja tego nie przewiduje. 
Jak już wspomniano materiały są zużywane w działalności przedsiębiorstwa. Najczęściej w produkcji ale także inne przedsiębiorstwa korzystają z materiałów np. materiałów biurowych.

Prowadząc działalność przedsiębiorstwo wykorzystuje różne rzeczy, nie wszystkie to materiały. Weźmy na przykład narzędzia. Czy są materiałami czy nie. Odpowiedź nie jest bardzo prosta. Niektóre narzędzia używane są wielokrotnie i te raczej materiałami nie są, a niektóre zużywane są w procesach produkcyjnych i można powiedzieć że są materiałami.
Weźmy np. wiertła, ściernice, papier ścierny... te narzędzia mogą być zużywane a co za tym idzie możemy je uznać za materiały i ich koszt wliczać w koszt wytworzenia produktu.
Kosztowi wytworzenia będzie poświęcony odrębny artykuł.

Dodatkowo może się zdarzyć w tzw. mowie potocznej, że towar czy produkt używane są zamiennie. Prowadząc prace wdrożeniowe czy analityczne należy więc być czujnym.
gospodarka magazynowa

Jednostki miary w gospodarce magazynowej

Jednostki miary służą do określania ilości bądź liczby towarów/produktów/materiałów. Temat jednostek wydaje się prosty ale wcale taki prosty nie jest gdy mu się przyjrzymy dokładniej.
W prostych systemach handlowych gdy handlujemy towarami, których liczbę wyrażamy w sztukach to faktycznie jednostki miary nie sprawiają problemu bo jest to cały czas jedna jednostka. Jednak już gdy chcemy korzystać z opakowań zbiorczych i pojawia się jednostka opakowanie to zagadnienie jednostek miary przestaje być trywialne. Potrzebujemy wówczas możliwości przeliczania tych jednostek.

Przeliczniki jednostek

W praktyce możemy mówić o dwóch rodzajach przeliczników jednostek:
- niezależnych od towaru
- zależnych od towaru

Pierwsza grupa charakteryzuje się tym, że zdefiniowany przelicznik jest niezależny od towaru i może być zdefiniowany ogólnie do przeliczania jednostek. Może to być przelicznik wynikający z przedrostków układu SI np. 1 kg = 1000 g. Ale może to być inny przelicznik np. na inny system miar np. 1 l = 1 dm3. Innym przykładem będą przeliczniki jednostek ilościowych sztuk na jednostki takie jak tuzin, mendel, kopa. O ile ktoś chciałby takie jednostki stosować.

Druga grupa natomiast to przeliczniki, które nie mogą być zdefiniowane jako przelicznik ogólny gdyż są zależne od towaru, np. od jego gęstości. np. 1 l = 1 kg dla wody, ale już dla rtęci 1 l = 13,53 kg. Innym przypadkiem jest np. przelicznik metrów kwadratowych (np. blachy omówione poniżej) na kilogramy - taki przelicznik zależy od gęstości, a także grubości. Podobnym przykładem będą przeliczniki opakowań, to są przeliczniki określane dla towaru również indywidualnie np. 1 karton = 120 sztuk. W odniesieniu do tej grupy należy przewidzieć definiowanie przeliczników dla każdego towaru indywidualnie.

 Mały quiz: Do której grupy zaliczymy przelicznik puszek piwa na czteropaki?

Rozważmy grupę towarową jaką są blachy i jednostki w jakich jej towary mogą być mierzone. - kilogram - podstawowa prosta jednostka, łatwo przestawić ilość blachy za pomocą tej jednostki - metr kwadratowy - jednostka określa powierzchnię blachy co niesie pewną informację użytkową. Do przeliczania na kilogramy potrzebujemy informacji o gęstości materiału oraz grubości blachy. - arkusz - jednostka zupełnie indywidualna, której parametry określa producent np arkusz o wymiarach 1200 x 2000 mmm. Inny producent może jednak udostępniać arkusze o innych wymiarach. Tu należy rozważyć czy nie powinniśmy definiować dwóch towarów.

Z punktu widzenia systemu ERP istotne jest do której z wyżej wymienionych grup będzie należał przelicznik. W pierwszym przypadku będzie zdefiniowany ogólnie dla całego systemu, natomiast w drugim do konkretnego towaru.

Precyzja jednostek 

Omawiając jednostki trudno nie wspomnieć o precyzji. W zależności od tego jakiej jednostki używamy będziemy wyrażali ją z odpowiednią dokładnością np. poprzez określenie miejsc po przecinku dla ilości. Jest to sprawa indywidualna i zależy od preferencji jakie ma przedsiębiorstwo. Niektóre firmy będą życzyły sobie określania masy towarów w kilogramach, z dokładnością do kilograma inne mogą w tonach z dokładnością do 10 kg. O tym jaka jest precyzja jednostek też należy pamiętać definiując przeliczniki. Może się bowiem dziać tak, że przeliczanie jednostek będzie powodowało zaokrąglenia.

Podsumowanie

Podsumowując można określić dwie sprawy do zapamiętania istotne przy projektowaniu, czy wdrażaniu oprogramowania. 1. Istnieją jednostki miary, które można zdefiniować dla systemu ogólnie, a także jednostki które trzeba definiować indywidualnie. 2. Należy pamiętać o tym, że dla jednostek należy określić ich precyzję.
gospodarka magazynowa

Czym jest gospodarka magazynowa

Gospodarka magazynowa to jeden z istotniejszych elementów zarządzania organizacją. Trudno wyobrazić sobie firmę handlową, czy produkcyjną nie posiadającą magazynu.

Oczywiście istnieją modele JIT (just in time), których idea ma eliminować zapasy, w praktyce jednak nawet w tego typu systemach definiuje się często magazyny buforowe dla zabezpieczenia procesu produkcyjnego przed zakłóceniami.

W ramach gospodarki magazynowej można wyodrębnić dwa zasadnicze elementy:

  • Ewidencję magazynową
  • Zagadnienia logistyki

Pierwszy z nich zapewnia docelowo sprawozdawczość podatkową ale również służyć może jako narzędzie optymalizacji zapasów, kalkulacji kosztów itp. Sporo informacji można znaleźć w cyklu filmów Gospodarka magazynowa opracowanym przez firmę ERPIT Sp. z o.o. dostępną pod adresem: http://erpit.pl/prezentacje/

Drugi natomiast to wszelkie zagadnienia dotyczące zarządzania magazynem czyli między innymi:

  • lokowanie towarów w magazynie - np. wysokie składowanie
  • optymalizacja składowania
  • optymalizacja tras wewnętrznych
  • zapewnienie odpowiednich warunków przechowywania
O ile ewidencja magazynowa jest w miarę standardowa i nie zależy w znacznym stopniu od specyfiki działalności, o tyle logistyka może być zupełnie różna w zależności od branży.
Przykładowo, jeżeli rozważymy przedsiębiorstwo zajmujące się handlem zbożem to w zagadnieniach logistycznych będziemy mieli do czynienia z: 
  • silosami - jako specjalnymi pojemnikami do przechowywania zbóż w odpowiednich warunkach
  • parametrami zboża - takimi jak np. zawartość białka, zanieczyszczenia ... istotne są tutaj pomiary wykonywane podczas przyjmowania do magazynu
  • wilgotnością - to jeden z parametrów ale bardzo istotny gdyż jego podwyższenie wymaga uruchomienia procesu osuszania, który powoduje zmianę masy. 
Sposób zarządzania takim magazynem został omówiony przy okazji prezentacji oprogramowania Kontra firmy ERPIT, którego opis prezentacja dostępna jest pod adresem: http://erpit.pl/enova-dodatki-zbozowe/

Gospodarka magazynowa daje duże pole do popisu informatykom zarówno projektantom aplikacji biznesowych, wdrożeniowcom systemów ERP, a także automatykom przemysłowym gdyż trudno mówić o profesjonalnym magazynie funkcjonującym bez elementów automatyki.
gospodarka magazynowa
Subskrybuj: Posty (Atom)